Türkiye Cumhuriyeti Hukuku’nda İcra Hukuku, alacaklıların alacaklarını tahsil etmeleri için yasal bir yol sağlayan hukuk dalıdır. İcra Hukuku, borçluların alacaklarını ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri durumunda alacaklının haklarını koruma amacı güder. Bu hukuk dalı, borçluların malvarlığının haczini, alacakların tahsilini, mülkiyet haklarının devrini ve diğer icra işlemlini düzenler. Türkiye’de İcra ve İflas Hukuku olarak adlandırılan bu alan, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu çerçevesinde düzenlenmiştir.
İşte Türkiye Cumhuriyeti Hukuku’nda İcra Hukuku’nun temel kavramları:
- İcra İşlemi: İcra işlemi, alacaklıların mahkeme kararı veya noter hükmü ile borçlunun malvarlığını haczetme veya alacaklarını tahsil etme sürecidir. İcra işlemleri, alacaklının alacağını tahsil etmesi ve borçlunun ödeme yükümlülüğünü yerine getirmesi amacıyla gerçekleştirilir.
- İcra Dairesi: İcra ve İflas Kanunu’na göre yetkili olan mahkemelerde yer alan icra daireleri, icra işlemlerini yürütür. İcra daireleri, alacaklının talebi üzerine borçlunun malvarlığını haciz edebilir, alacakları tahsil edebilir ve diğer icra işlemlini gerçekleştirebilir.
- İcra Takibi: Alacaklı, mahkeme kararı veya noter hükmü ile tespit edilmiş alacağını tahsil etmek istediğinde icra takibi başlatır. Bu süreç, icra mahkemesine başvuru, borçlu üzerine ödeme emri tebliği, borçlunun ödeme veya itirazı gibi aşamalardan oluşur.
- Haciz: Alacaklının alacağını tahsil etmek amacıyla borçlunun malvarlığını haczetme işlemidir. Haciz, borçlunun taşınır veya taşınmaz mallarına uygulanabilir. Haciz işlemi, icra daireleri tarafından gerçekleştirilir.
- İtiraz ve İtirazın İncelenmesi: Borçlu, icra takibine itiraz edebilir. İtiraz durumunda mahkeme, itirazın geçerliliğini ve hukuka uygunluğunu değerlendirir. İtiraz kabul edilirse, icra işlemi durabilir veya iptal edilebilir.
- Alacak Tahsili: Alacaklının alacağını tahsil etmek için haciz işlemi sonrasında borçlunun malvarlığından elde edilen değerler satılabilir veya gelir elde edilen diğer yollarla alacak tahsil edilebilir.
- İflas İşlemi: Borçlu, genel olarak ödeme güçlüğü içindeyse iflas ilanı istenebilir. İflas işlemi, borçlunun malvarlığının yönetimi ve alacaklıların haklarının korunması amacıyla yürütülür.
Türkiye’de İcra ve İflas Kanunu, alacaklıların alacaklarını tahsil etme sürecini düzenlerken aynı zamanda borçluların haklarını ve yükümlülüklerini de koruma altına alır. İcra Hukuku’nun amacı, alacaklıların alacaklarını hukuki yollarla tahsil etmelerini sağlamak ve adil bir yürütme süreciyle borçluların haklarını korumaktır.
